شایگان: هوش مصنوعی جایگزین قضاوت پزشک نیست
رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی هشدار داد: تفسیر نتایج آزمایش تنها باید توسط پزشک انجام شود و هوش مصنوعی نمی‌تواند جایگزین قضاوت بالینی شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، فریبا شایگان، رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی با اشاره به گسترش روزافزون فناوری‌های دیجیتال و ابزارهای هوشمند در نظام سلامت اظهار داشت: هوش مصنوعی بدون شک دستاوردی بزرگ در عرصه پزشکی است و می‌تواند در تحلیل داده‌های پیچیده نقش مؤثری داشته باشد، اما هیچ فناوری حتی پیشرفته‌ترین الگوریتم‌ها نمی‌تواند جایگزین قضاوت بالینی و تجربه انسانی پزشک شود.
وی با بیان اینکه تفسیر نتایج آزمایشگاهی نیازمند در نظر گرفتن شرایط بالینی، سوابق بیماری، داروهای مصرفی، سن، جنس و وضعیت عمومی فرد است، افزود: اعداد و ارقام آزمایشگاهی به تنهایی معنایی ندارند. تشخیص درست تنها زمانی حاصل می‌شود که داده‌های آزمایشگاهی در کنار معاینات بالینی و ارزیابی‌های تخصصی تحلیل شوند. سامانه‌های هوش مصنوعی فاقد درک بالینی و بینش انسانی هستند و نمی‌توانند جایگزین فرآیند تشخیص تخصصی شوند.
شایگان هشدار داد: در ماه‌های اخیر شاهد افزایش استفاده بیماران از نرم‌افزارها و ربات‌های تفسیرگر نتایج آزمایش بوده‌ایم، که متأسفانه در برخی موارد، این تفسیرهای خودکار منجر به اضطراب بی‌مورد بیماران، تصمیم‌گیری‌های نادرست درمانی، یا حتی آسیب به اعتماد عمومی نسبت به خدمات آزمایشگاهی شده است.
رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی تصریح کرد: سامانه‌های هوش مصنوعی می‌توانند به عنوان ابزار پشتیبان تصمیم‌گیری برای متخصصان مورد استفاده قرار گیرند، اما تصمیم نهایی باید در اختیار پزشک معالج یا متخصص علوم آزمایشگاهی باقی بماند. این فناوری‌ها باید تحت نظارت علمی دقیق، آموزش دیده و اعتبارسنجی شوند تا از بروز خطاهای احتمالی جلوگیری شود.
وی ضمن تأکید بر لزوم تنظیم چارچوب‌های اخلاقی و قانونی برای کاربرد هوش مصنوعی در حوزه سلامت گفت: ضروری است مراجع ذی‌صلاح مانند وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و انجمن‌های علمی، دستورالعمل‌های روشن و نظام اعتباربخشی مشخصی برای نرم‌افزارهای هوش مصنوعی سلامت تدوین کنند تا از مداخلات غیرتخصصی و تهدیدات احتمالی جلوگیری شود.
شایگان در پایان از رسانه‌ها، مراکز آموزشی و جامعه پزشکی خواست در آگاهی‌بخشی عمومی نقش فعال‌تری ایفا کنند و افزود: ارتقای سواد سلامت دیجیتال و تأکید بر این نکته که تفسیر نتایج آزمایش‌ها باید صرفاً توسط پزشک و متخصص علوم آزمایشگاهی انجام شود، گامی مهم در جهت حفظ ایمنی بیماران و اعتماد جامعه به نظام سلامت است.
